Minister Asscher heeft onlangs voor uitzendwerkgevers de mogelijkheid afgesloten zich onder de ‘normale’ werkgevers te scharen. Dat was noodzakelijk want hoewel uitzendwerkgevers zeer belangrijk zijn, zijn ze allesbehalve normaal.

Elke werkgever, behalve als hij eigenrisicodrager is, betaalt sinds 2014 een gedifferentieerde Ziektewetpremie. Deze is hoger naarmate meer van zijn werknemers in de Ziektewet belanden. Voor veel werkgevers valt het risico te overzien aangezien dienstverbanden veelal vast zijn. En werknemers met een vast dienstverband kunnen niet in de Ziektewet belanden, hun loon wordt doorbetaald bij ziekte. Alleen werknemers met een tijdelijk dienstverband kunnen in de Ziektewet komen. Dat ligt anders bij uitzendwerkgevers. Zij hebben werknemers met kortdurende contracten, die tijdelijk ingehuurd kunnen worden door andere werkgevers. Bij ziekte vallen vrijwel al deze werknemers direct onder de Ziektewet. Omdat het Ziektewetrisico berekend wordt door de totale Ziektewetlasten te relateren aan de totale loonsom van de werkgever, dus inclusief de lonen van vast personeel zonder Ziektewetrisico, is het Ziektewetrisico bij uitzendwerkgevers vele malen hoger. Dit komt tot uitdrukking in de premiehoogte: de gemiddelde Ziektewetpremie is in 2017 voor alle werkgevers 0,35% en voor de uitzendwerkgevers 3,94%, dat is dus meer dan tien keer zo hoog.

Andere sector

Uitzendwerkgevers konden zich echter al sinds jaar en dag laten indelen in een andere sector dan de uitzendsector. Zij moesten hiervoor aantonen dat zij voor meer dan 50% werkzaam zijn in één andere sector. Dit was een oud recht, ingesteld lang voordat in 2014 de premiedifferentiatie voor de Ziektewet van kracht werd. Er was niets illegaals aan en sinds 2014 werd hier massaal gebruik van gemaakt. Begrijpelijk, want hoewel de Ziektewetpremie voor elke grote werkgever op dezelfde wijze wordt berekend, is er een groot voordeel te behalen bij een indeling in een andere sector. Het gemiddelde premieniveau in de uitzendsector is meer dan tweeënhalf maal hoger dan de maximale premie buiten de uitzendsector. Een indeling in een andere sector betekent dus in vrijwel alle gevallen een forse premiedaling. Voor de kosten, lees compensatie voor mindere premieontvangsten, draaien de ‘normale’ grote werkgevers op. Maar ook kleine werkgevers betalen mee. Uitzendwerkgevers in andere sectoren zorgen namelijk voor forse stijgingen van sectorale Ziektewetpremies. Schrijnende voorbeelden zijn de sector Havenbedrijven, Zakelijke Dienstverlening III en Algemene industrie, waar de Ziektewetpremies in drie jaar tijd met 50% tot bijna 300% gestegen zijn.

Subsidie is goed, uitvoering minder

Er valt overigens wel iets te zeggen voor een subsidiëring van de uitzendbranche. Zij vervult een essentiële functie door vraag en aanbod van arbeid snel en flexibel bij elkaar te brengen. Maar de subsidiëring kan veel beter gebeuren via een extra korting op de sectorale WW-premie van de uitzendbedrijven. Momenteel ontvangt de uitzendbranche jaarlijks al € 85 miljoen op deze manier. Deze subsidie is overzichtelijk en eerlijk, omdat de alle uitzendbedrijven dezelfde korting krijgen, die in gelijke mate opgebracht wordt door alle werkgevers.

De huidige praktijk is daarentegen rommelig en oneerlijk. Werkgevers die geen uitzendkrachten inhuren, draaien net zo hard op voor de extra kosten als werkgevers die dat wel doen. En eigenrisicodragers blijven geheel buiten schot. Asscher heeft het enige juiste gedaan door deze weg af te sluiten voor nieuwe aanvragen van uitzendbedrijven voor een herindeling. Nu nog het ongedaan maken van de in het verleden toegekende aanvragen. Deze maas in de wet kan maar beter helemaal gedicht worden.

Wibaut Jeurissen, september 2017

Wibaut Jeurissen Senior controller Financieel Economische Zaken Twitter: @WibautJeurissen